Modern onderwijs met een Montessori-hart

Zelfstandigheid, verantwoordelijkheid en leren door te doen: dát is Montessorionderwijs. Hoe werkt deze tijdloze methode in de moderne praktijk? Lucy Derks (directeur ZieZo) en Hanneke Bruntink van Eck (leerkracht en bouwcoördinator ZieZo) leggen uit hoe zij de klassieke visie van Maria Montessori combineren met een frisse aanpak.

Wat maakt Montessorionderwijs uniek?

‘Montessorionderwijs draait om zelfstandigheid en eigenaarschap,’ legt Hanneke uit. ‘Kinderen leren verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen ontwikkeling. Leren gebeurt met de handen, waarbij experimenteren en verwonderen centraal staan. Dit sluit aan bij de gevoelige periodes waarin kinderen openstaan om nieuwe vaardigheden op te doen.’

Is Montessorionderwijs vrijheid blijheid?

Lucy reageert met een lach: ‘We hebben de naam dat het ‘vrijheid blijheid’ is, maar dat is niet waar. We hanteren kaders waarin kinderen vrijheid ervaren, maar wel binnen die grenzen. Het is bijvoorbeeld niet zo dat een kind de hele dag in de bouwhoek mag spelen of alleen maar taal of rekenen doet.’ Wat Montessorionderwijs onderscheidt, is de keuzevrijheid binnen structuur. ‘Kinderen mogen kiezen waarmee ze aan de slag gaan, maar er zijn duidelijke doelen. We gebruiken net als andere scholen een leerlingvolgsysteem en bewijswerkjes (toetsen). Het verschil zit in hoe we die doelen bereiken: we leggen de nadruk op intrinsieke motivatie en het ontwikkelen van zelfstandigheid,’ benadrukt Lucy.

Hoe werkt de moderne aanpak binnen Montessorionderwijs?

Hoewel de kern van Montessorionderwijs stevig geworteld is in de ideeën van Maria Montessori uit 1917, heeft het onderwijs een modern jasje gekregen. ‘We houden vast aan haar basisprincipes, maar passen ze aan de huidige tijd aan,’ zegt Hanneke. Een voorbeeld van modernisering is het gebruik van digitale middelen naast de traditionele materialen. ‘De materialen zijn tijdloos, maar we zorgen dat ze inzichtelijk en up-to-date blijven. Zo sluiten ze naadloos aan bij de belevingswereld van de kinderen van nu,’ vertelt Lucy.

Hebben nieuwe leerkrachten een speciale opleiding nodig?

De meeste collega’s die hier komen werken hebben alleen een PABO-diploma. Van te voren wordt wel besproken dat het behalen van een Montessoridiploma verplicht is. We laten nieuwe collega’s eerst rustig landen voordat ze aan de opleiding beginnen, maar de ervaring leert dat de opleiding veel nieuwe inzichten geeft. Zoveel inzichten dat na de opleiding Basisbekwaam Montessorileerkracht de meeste collega’s doorgaan met Vakbekwaam Montessorileerkracht en zelfs Meesterschap is mogelijk.

Waarom kiezen ouders voor Montessorionderwijs?

Volgens Lucy is zelfstandigheid een belangrijke reden waarom ouders voor deze onderwijsvorm kiezen. ‘Ze vinden het belangrijk dat hun kinderen leren verantwoordelijkheid te nemen. Ouders kiezen bewust voor Montessorionderwijs, wij zijn een school met een regiofunctie.’ Lucy en Hanneke sluiten af met een duidelijke wens: ‘We willen dat onze school een fijne plek is waar kinderen zich op hun gemak voelen en zich kunnen ontwikkelen. Als ze lekker in hun vel zitten, gaat leren vanzelf.’